5 tiêu chí quan trọng trong thiết kế vỉa hè đô thị hiện đại

Published by admin_gachphatdat on Th9 29, 2025 05:29:29 Chiều

Vỉa hè là không gian công cộng tạo nên diện mạo của đô thị. Dĩ nhiên trong quá trình thiết kế vỉa hè cần dựa trên các tiêu chí quan trọng ví dụ như độ rộng, độ dốc vỉa hè, khả năng thoát nước… Ngay bài viết dưới đây mời bạn đọc tham khảo thêm một số thông tin chi tiết.

Tiêu chí 1: Độ rộng của vỉa hè

Độ rộng vỉa hè là yếu tố đầu tiên cần xem xét khi quy hoạch. Vỉa hè phải đủ rộng để người đi bộ di chuyển thoải mái và đồng thời có không gian dành cho các tiện ích công cộng như ghế nghỉ, cây xanh, đèn chiếu sáng hay thùng rác. 

Tại các khu vực trung tâm, vỉa hè nên rộng từ 3 – 5m để đảm bảo lưu lượng người đi bộ. Trong khi các tuyến đường nhỏ có thể hẹp hơn nhưng vẫn phải đáp ứng tiêu chuẩn tối thiểu 1,5m.

Tiêu chí 2: Độ dốc vỉa hè đảm bảo an toàn & phù hợp

Độ dốc vỉa hè ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng thoát nước và sự an toàn khi di chuyển. Vỉa hè cần có độ dốc ngang vừa phải, thường từ 1 – 2% (hướng dốc xuống mặt đường) để nước mưa thoát về rãnh nhưng vẫn đảm bảo bề mặt không quá nghiêng gây trơn trượt. 

Đối với khu vực dành cho người khuyết tật, cần thiết kế các đoạn dốc thoải ở vị trí lên xuống để xe lăn di chuyển dễ dàng.

Tiêu chí 3: Bó vỉa chắc chắn & hợp lý

Theo tiêu chuẩn, đỉnh bó vỉa phải cao hơn mép đường ít nhất 12,5cm và được xây dựng liên tục dọc theo vỉa hè. Ở các lối ra vào nhà dân, trường học, bệnh viện… có lưu lượng xe nhỏ hơn 10 xe/giờ, nên hạ thấp hoặc sử dụng bó vỉa vát để thuận tiện cho phương tiện lên xuống. 

Chiều cao bó vỉa phổ biến khoảng 5cm, cao độ mặt bó quanh gốc cây thường lấy bằng mặt hè để thoát nước tốt.

Tiêu chí 4: Khả năng thoát nước cho vỉa hè

Thiết kế vỉa hè không thể thiếu hệ thống thoát nước tốt. Nếu không xử lý đúng kỹ thuật, nước mưa sẽ đọng lại trên bề mặt, gây trơn trượt, hư hỏng gạch lát và thậm chí phá vỡ kết cấu vỉa hè. Hệ thống thoát nước nên kết hợp miệng thu, nắp ga an toàn, dễ vệ sinh.

Hệ thống rãnh thoát nước phải được bố trí hợp lý dọc theo vỉa hè, kết hợp với độ dốc chuẩn để dẫn nước nhanh ra cống. Ngoài ra, bề mặt lát nên sử dụng gạch chống trơn, có khe thoát nước, giúp giảm ngập úng vào mùa mưa.

Tiêu chí 5: Độ cao vỉa hè so với mặt đường

Độ cao vỉa hè là tiêu chí quyết định sự an toàn của người đi bộ. Quy định mẫu hè đường của Hà Nội nêu rằng “đỉnh bó vỉa cao hơn mép đường xe chạy tối thiểu 12,5 cm và tối thiểu là 30 cm.

Ở các giao lộ hoặc đoạn qua đường, cần hạ thấp vỉa hè để tạo lối băng qua thuận tiện cho người đi bộ, xe lăn và xe đẩy trẻ em. Nếu thiết kế quá cao sẽ gây khó khăn khi di chuyển, còn quá thấp sẽ làm giảm khả năng chống ngập.

Yếu tố mỹ quan và vật liệu lát vỉa hè

Ngoài các yếu tố kỹ thuật, mỹ quan đô thị cũng là tiêu chí quan trọng. Vật liệu lát vỉa hè hiện nay thường sử dụng gạch terrazzo, gạch block hoặc đá granite tự nhiên, vừa bền đẹp vừa chống trơn trượt. Màu sắc được lựa chọn hài hòa với cảnh quan xung quanh như xám, đỏ, vàng…

Một số đô thị lớn còn kết hợp trồng cây bóng mát, bố trí ghế ngồi và đèn trang trí, biến vỉa hè thành không gian sinh hoạt cộng đồng.

Kết luận

Thiết kế vỉa hè đô thị hiện đại không chỉ dừng ở việc lát gạch đẹp mà cần đảm bảo đồng bộ các tiêu chí về độ rộng, độ dốc, bó vỉa, thoát nước, độ cao và yếu tố mỹ quan. Khi được quy hoạch bài bản như các dự án cải tạo vỉa hè ở Hà Nội và TP.HCM, vỉa hè sẽ trở thành không gian an toàn, thân thiện, nâng cao giá trị cảnh quan và góp phần xây dựng một đô thị văn minh, đáng sống.

Với các thông tin từ Phát Đạt cung cấp hy vọng bạn đọc sẽ nắm thêm được các thông tin về tiêu chí quan trọng trong thiết kế vỉa hè cùng với các tin tức chuyên ngành khác.